| Geri | Önceki Konu | Sonraki Konu |
Parametreler Menüsü'ndeki opsiyonlarda yapılan tanımlamalar Datasoft Basit Usul Defter programının temelini oluşturmaktadır. Programın özelliklerinden ne kadar çok yararlanabileceğiniz burada ne kadar iyi bir tanımlama yapabildiğinize bağlıdır.
Bu menüdeki opsiyonlar içinde en önemli olanlar Hesap Özeti Tanımı, K.D.V. Grupları Tanımı ve K.D.V. Grupları Entegrasyonu'dur. Özellikle K.D.V. Grupları Entegrasyonu bütün bu tanımlamalar arasında bağlantıyı kurması bakımından çok önemlidir.
Bu menüdeki opsiyonların adları ve ne gibi amaçlarla kullanıldıkları aşağıda kısaca özetlenmiştir. Bu opsiyonların her biri bölümün devamında ayrı birer kısım olarak anlatılacaktır.
Firma Bilgileri Girişi,
İşlemleri yapılan mükellefe ait sabit bilgilerin girilmesi.
Adres Bilgileri Girişi,
Mükellefin işyeri adresinin ve bir şahıs firması ise ev adresinin girilmesi.
Defter Başlıkları Girişi,
Gider ve Gelir defterleri yazılırken sayfa üstlerinde yer alan sütun başlıklarının girilmesi.
Defter Form Tanımı,
Gider ve Gelir Defteri Girişi'nde kullanılacak ekran düzenine ilişkin form tanımı yapılması.
Hesap Özeti Tanımı,
Dönem sonunda alınan hesap özetindeki satır adlarının tanımlanması.
K.D.V. Grupları Tanımı,
Kullanılan K.D.V. oranlarının ayrı gruplar halinde tanımlanması.
K.D.V. Grupları Entegrasyonu,
K.D.V. grupları ile hesap özeti grupları arasında bağlantıların kurulması ve K.D.V. beyannamesi ile ilgili tanımların girilmesi.
K.D.V. Beyanname Parametreleri,
K.D.V. beyannamesiyle ilgili sene başı devir rakamlarının ve beyanname dönemiyle ilgili parametrelerin girilmesi.
Firma Bilgileri Girişi'nde, mükellefin sabit bilgileri girilmektedir. Bu bilgilerin neler olduğunu karşınıza çıkan ekranda görebilirsiniz. Buraya gireceğiniz bilgiler programın sunduğu çeşitli resmi bildirgelerde gerektiği şekilde kullanılmaktadır.
Bu ekranda, aşağıya doğru bütün alanlara gerekli bilgileri yazıp, en altta çıkan Girilen Bilgiler Doğru mu (E/H)? sorusunu [E] ile cevaplamanızdan sonra menüye dönülür. Burada özel anlamı olan değerler şunlardır:
Miktar Detayı(0-3)
Dönem Sonu Envanter Girişi'nde Miktar değerlerinde ondalık noktadan sonra kaç basamak olmasını istiyorsanız buraya o basamak sayısını yazın.
Gider Defteri Form No
Bu alana, Gider Defteri Girişi'nde kullanılacak ekran düzenine ilişkin form numarasını yazın. Formu [F1] tuşuna basarak açılan pencereden seçebilirsiniz. Parametreler Menüsü'deki Defter Form Tanımı opsiyonunu kullanarak yeni formlar tanımlayabilirsiniz.
Gelir Defteri Form No
Bu alana, Gelir Defteri Girişi'nde kullanılacak ekran düzenine ilişkin form numarasını yazın. Formu [F1] tuşuna basarak açılan pencereden seçebilirsiniz. Parametreler Menüsü'deki Defter Form Tanımı opsiyonunu kullanarak yeni formlar tanımlayabilirsiniz.
Adres Bilgileri Girişi'nde, mükellefin adresi girilmektedir. Burada gireceğiniz bilgiler daha sonra programın çeşitli raporlarında gerektiği şekilde kullanılmaktadır.
Bu ekranda, aşağıya doğru bütün alanlara gerekli bilgileri yazıp, en altta çıkan Girilen Bilgiler Doğru mu (E/H)? sorusunu [E] ile cevaplamanızdan sonra menüye dönülür.
Defter Başlıkları Girişi'nde, Gider ve Gelir defterlerinin sütun başlıklarının tanımlanması yapılmaktadır. Bu ekranda girilen değerler sadece mesaj niteliğindedir.
Bu ekranda, aşağıya doğru bütün alanlara gerekli bilgileri yazıp, en altta çıkan Girilen Bilgiler Doğru mu (E/H)? sorusunu [E] ile cevaplamanızdan sonra menüye dönülür.
Bu opsiyonu kullanarak, Gider ve Gelir Defteri Girişi'nde kullanılacak ekran düzenine ilişkin farklı form tanımları yapabilirsiniz. Form tanımlama, ekranda görüntülenmesini istediğiniz alanların ve alan uzunluklarının belirlenmesi suretiyle yapılmaktadır.
Program ilk kurulduğunda genel bir tanıma sahiptir ve bu tanım "001 - Genel Tanım" adıyla kaydedilmiş haldedir. Bu tanım üzerinde değişiklik yapabileceğiniz gibi ihtiyacınıza uygun yeni formlar tanımlayabilirsiniz.
Form Tanım Bilgilerinin Girilmesi
Form tanımlarken, yaptığınız değişikliklere göre formunuzun sayfa genişliği program tarafından otomatik olarak hesaplanmaktadır. Yaptığınız form tanımının bir ekrana sığmasını istiyorsanız, Sayfa Genişliği satırında belirtilen değerin 80 kolonu aşmamasına dikkat edin.
Tanım Kodu
Bu alana tanımlayacağınız defter formuna özel form numarasını yazın. Formu [F1] tuşuyla çağıracağınız pencereden de seçebilirsiniz. Tanım Kodu'nun yanındaki alana, yapacağınız form tanımını ifade eden bir açıklama yazın.
Sıra No
Giriş ekranında kaç adet alanın (Toplam alan sayısı dokuzdur.) görüntüleneceğinin ve alan sırasının belirtildiği sütundur. Bu sütunda herhangi bir değişiklik yapamazsınız.
Gösterilen Alanlar
Alan isimlerinin gösterildiği sütundur. Bu alanda Gider Defteri Başlıkları'nın görüntüleniyor olması Gelir Defteri için form tanımı yapmanıza engel değildir. Bu sütunda herhangi bir değişiklik yapamazsınız.
Uzunluk
Bu sütunda alan uzunlukları görüntülenmektedir. Bu sütundayken kullanabileceğiniz özel tuşlar şu şekildedir:
[Oklar] Hareket. Bu tuşları kullanarak satırlar arasında dolaşabilirsiniz.
[Space] Uzunluğu Arttır. Bulunduğunuz satırdaki alanın uzunluğunu arttırmak için boşluk çubuğunu kullanın. Uzunluk değeri, programda tanımlı maksimum değeri aldıktan sonra artmaz.
[Bckspace] Uzunluğu Azalt. Bulunduğunuz satırdaki alanın uzunluğunu azaltmak için bu tuşu kullanın. Uzunluk değeri, programda tanımlı minimum değeri aldıktan sonra azalmaz.
[Del] Alan Sil. Bilgi girişi yapmayacağınız alanı [Del] tuşuna basarak çıkarabilirsiniz. Çıkardığınız alana bilgi girişi yapmanız mümkün olmayacaktır.
[Insert] Alan Ekle. Bu tuşa bastığınızda açılan pencerede, Gösterilen Alanlar sütununda yer almayan, [Del] tuşuna basarak çıkardığınız alanlar görüntülenmektedir. Pencerede, bulunduğunuz satırda [Enter] tuşuna basarak alanın yeniden Gösterilen Alanlar'a dahil olmasını sağlayabilirsiniz.
[F2] Formu Kaydet. Girdiğiniz form tanımını kaydederek, Tanım Kodu alanına geri döner.
Altta Göster
Bu sütunda, alanın ekran gösterimine ilişkin tercih yapabilirsiniz. Uzunluk alanındayken [Enter] tuşuna basarak geçiş yapabileceğiniz bu sütunda "X" işareti koyduğunuz alanların değeri, Gelir/Gider Defteri Girişi'nde Sıra No alanındayken [F4] tuşuna bastığınızda ekranın altında alan sırasına göre görüntülenir. Bu seçenek için aşağıdaki tabloyu inceleyin.
Altta Sor
Bu sütunda, alana değer girişine ilişkin tercih yapabilirsiniz. Bu sütunda "X" işareti koyduğunuz alanlara değer girişini ekranın altında yapabilirsiniz. Bu seçenek için aşağıdaki tabloyu inceleyiniz.
Altta Göster Altta Sor Gider/Gelir Defteri Girişi'ndeki sonuç
- - Her iki sütunu da boş geçtiğinizde, alan
sütun şeklinde görüntülenir; değer girişi
kaydın bulunduğu satırda yapılır.
X - Alan sütun şeklinde görüntülenmez.
Bulunduğunuz satırda, Sıra No alanında
[F4] tuşuna bastığınızda değeri
görüntülenir;yeni kayıtlar için bu alana
değer girişi, öndeğer girişi olarak
program tarafından yaptırılır.
Alan değerinde değişiklik yapılamaz.
- X Alan hiçbir şekilde görüntülenmez.
Değişiklik veya yeni kayıt girişi
yaptığınızda, alan sırasına göre
değer girişi yapılır.
X X Alan sütun şeklinde görüntülenmez.
Bulunduğunuz satırda, Sıra No alanında
[F4] tuşuna basarak değeri görüntülenir;
Değişiklik veya yeni kayıt girişi
yaptığınızda, alan sırasına göre
değer girişi yapılır.
Tablo: Form Tanım Seçenekleri
[Esc] tuşuna bastığınızda ekranın sağ-alt köşesinde bir kayıt menüsü çıkar. Bu menüde bulunan komutlar şunlardır:
Değişiklikleri Kaydet
Girdiğiniz tanımı kaydeder.
Değişiklikleri İptal Et
Yaptığınız değişiklikleri kaydetmeden menüye döner.
Standart Öndeğerler
Bu komut, programda standart olarak bulunan tanım değerlerini getirir. Bu tanımda, tüm alanlar form tanımında yer almakta ve ekrana sığmamaktadır. Bazı alan bilgileri, ancak kaydırarak görülebilmektedir.
Formu Sil
Form tanımını tanım dosyasından siler.
Kayıt menüsü penceresini kapatmak için, [LnDn], [LnUp] tuşlarıyla ilerleyerek tercih ettiğiniz komutu seçin ve [Enter] tuşuna basın.
Hesap Özeti Tanımı'nda Gider ve Gelir kayıtlarının yazdırıldığı resmi defterin sonuna eklemeniz gereken hesap özetinde bulunan gruplar tanımlanmaktadır.
Bu ekranda girdiğiniz değerler hesap özeti dökülürken hesap özeti rakamlarının başına yazılacak mesajlardır.
İki sütun halinde girilen hesap özeti grupları Gider ve Gelir için ayrı olmak üzere toplam yirmi tanedir. Bunların, sol tarafta gördüğünüz 10 tanesi Gider toplamları, sağ tarafta gördüğünüz 10 tanesi de Gelir toplamları içindir. Her grubun adı iki satır halinde girilmektedir. Gider sütununun en üstünde gördüğünüz numarasız grup(Veya, "0" numaralı grup) Dönem Başı Mal Mevcudu, Gelir sütununun en altında gördüğünüz numarasız grup da Dönem Sonu Mal Mevcudu olarak kullanılmak zorundadır.
İsterseniz bu ekrandaki bilgilerde hiç bir değişiklik yapmadan da hesap özeti alabilirsiniz. Bu durumda hesap özetinde yer alan gruplar aşağıdaki gibi olur:
Gider Dönem Başı Mal Mevcudu, Dönem İçinde Satın Alınan Mal Bedelleri, Yapılan Giderler.
Gelir Dönem İçinde Elde Edilen Hasılat, Sair Kazançlar, Dönem Sonu Mal Mevcudu.
Hesap özetinde daha çok sayıda grup tanımlayarak, mükellefin dönem sonu hesapları hakkında daha detaylı istatistiki bilgi edinebilirsiniz.
Bundan sonra yapmanız gereken K.D.V. Grupları Entegrasyonu opsiyonuna giderek hesap özeti grupları ile K.D.V.grupları arasındaki bağlantıları yazmaktır.
K.D.V. Grupları Tanımı'nda, değişik mal ve hizmet grupları için kullandığınız değişik K.D.V. oranlarının tanımlanması yapılmaktadır. Datasoft Basit Usul Defter programında 36 değişik K.D.V. grubu tanımlayabilirsiniz.
"U" ile "Z" arasındaki K.D.V. gruplarını normal kayıtlarınız için kullanmayın. Bu gruplar program tarafından otomatik olarak kullanılmaktadır.
Bu ekranda 36 değişik K.D.V. grubu iki sütun halinde tanımlanmaktadır. Her satır ayrı bir K.D.V. grubuna aittir ve bir K.D.V. grubunda aşağıdaki bilgiler bulunur:
Grup Kodu
Bu sütunda gördüğünüz tek haneli rakamlar ve harfler K.D.V. gruplarının kodlarıdır ve sabittir. Gider ve Gelir kayıtlarını girerken belli bir K.D.V. grubuna atıfta bulunmak için bu kodları kullanacaksınız.
Bu sütunda bulunduğunuz sürece aşağıdaki özel tuşları kullanabilirsiniz:
[Oklar] Hareket. Tablo içinde hareket etmenizi sağlar.
[0]-[9] Git. Ekran içinde, bastığınız tuşun temsil ettiği K.D.V. grubuna gider.
[A]-[Z] Git. Ekran içinde, bastığınız tuşun temsil ettiği K.D.V. grubuna gider.
[Enter] Tanımla. Üzerinde bulunduğunuz satırdaki K.D.V. grubunu tanımlamaya geçer.
[Esc] Terk. Değişiklikleri iptal ederek menüye döner.
[F1] Sil. Üzerinde bulunduğunuz K.D.V. grubunun tanımını siler. Tuşa bastığınızda en altta Silinsin mi (E/H)? şeklinde bir soru çıkar. K.D.V. grubunun tanımını silmek istiyorsanız bu soruyu [E] ile cevaplayın.
[PgDn] Kayıt. Tanımlama bittiğinde bu tuşa basarak girdiğiniz bilgileri kaydedebilirsiniz.
Grup Adı
Bu alan tanımlamakta olduğunuz K.D.V. grubunun adını yazın. Örneğin; "İŞÇİ ÜCRETLERİ".
Gider / Gelir
Bu alanda, sol tarafta Gider, sağ tarafta Gelir için olmak üzere K.D.V. oranının dahil veya hariç olduğu belirlenmektedir. Program önce Gider sütununa, sonra Gelir sütununa uğrar. Bu iki sütunda K.D.V. tutarının Dahil olarak hesaplanmasını istiyorsanız [D], Hariç olarak hesaplanmasını istiyorsanız [H] tuşuna basın.
Bir K.D.V. grubunu bu defterlerden birinde kullanmayacaksanız, o defterin sütununu [Boşluk] tuşuyla geçin. Burada boşluk tuşuyla geçtiğiniz bir K.D.V. grubu boşluğun altında olduğu defter türü için tanımsız olur. Örneğin; bir K.D.V. grubunu tanımlarken, Gelir kısmında boşluk tuşuna basmışsanız, bu K.D.V. grubunu Gelir defterini ilgilendiren kayıtlar girmek için kullanmanıza izin verilmez. K.D.V. gruplarının bağlantılarını girerken de burada girdiğiniz değerler dikkate alınır. Bunun başlıca faydası Gelir için tanımlanmış bir kodu Gider'de, Gider için tanımlanmış bir kodu da Gelir'de yanlışlıkla kullanma riskini elimine etmesidir.
Oran
Bu alana yüzde olarak K.D.V. oranını yazın.
Örnek: Telefon giderleri için bir K.D.V. grubu tanımlayacağınızı farz edelim. Bu grup için seçtiğiniz kodun bulunduğu satıra giderek [Enter] tuşuna basın ve aşağıdaki bilgileri girin. Grup Adı: TELEFON ÜCRETİ Gider: Hariç Gelir: Bu alanı boşluk tuşuna basarak geçin (Çünkü telefon ücretinden gelir elde etmezsiniz.) Oran 0
Bütün gruplar tanımlandıktan veya [PgDn] tuşuna basmanızdan sonra ekranın en altında Girilen Bilgiler Doğru mu (E/H)? Sorusu çıkar. Bu soruyu [E] ile cevapladığınızda K.D.V. tablosu kaydedilerek menüye dönülür.
Bundan sonra yapmanız gereken K.D.V. Grupları Entegrasyonu opsiyonuna girerek K.D.V. grupları ile hesap özeti grupları arasındaki bağlantıları yazmaktır.
K.D.V. Grupları Entegrasyonu'nda tanımlamış olduğunuz K.D.V. grupları ile hesap özeti grupları arasındaki bağlantılar girilmektedir. Yine bu ekranda, belli bir K.D.V. grubuna girilmiş defter hareketlerindeki tutarların programın hazırladığı K.D.V. Beyannamesinde hangi alana yazılacağını da belirleyebilirsiniz.
Bu ekranda K.D.V. gruplarının entegrasyonu iki sayfa halinde yapılmaktadır. Birinci sayfada ilk 16 K.D.V. grubu, ikinci sayfada da sonraki 16 K.D.V. grubu gösterilir. Ekrandaki her satır tek bir K.D.V. grubuna ait bilgileri içermektedir.
Grup Kodu
Bu sütunda gördüğünüz tek haneli rakamlar ve harfler K.D.V. gruplarının kodlarıdır ve sabittir. Gider ve Gelir kayıtlarını girerken belli bir K.D.V. grubuna atıfta bulunmak için bu kodları kullanacaksınız.
Bu sütunda bulunduğunuz sürece aşağıdaki özel tuşları kullanabilirsiniz:
[Oklar] Hareket. Tablo içinde hareket etmenizi sağlar.
[PgUp] İlk Sayfa. İkinci sayfada iken bu tuşa basarsanız, birinci sayfa ekrana gelir.
[PgDn] Son Sayfa. Birinci sayfada iken bu tuşa basarsanız, ikinci sayfa ekrana gelir. İkinci sayfada iken basarsanız bilgilerin kaydedilmesine geçilir.
[0]-[9] Git. Ekran içinde, bastığınız tuşun temsil ettiği K.D.V. grubuna gider.
[A]-[Z] Git. Ekran içinde, bastığınız tuşun temsil ettiği K.D.V. grubuna gider.
[Enter] Tanımla. Üzerinde bulunduğunuz satırdaki K.D.V. grubunu tanımlamaya geçer.
[Esc] Terk. Değişiklikleri iptal ederek menüye döner.
Grup Adı, Oran
Bu iki alanda K.D.V. grubunun adı ve yüzde olarak oranı gösterilmektedir. Bu değerler K.D.V. Grupları Tanımı'nda girilir ve burada bu iki alana hiç uğranılmaz.
Beyanname
Bir K.D.V. grubunun entegrasyon parametrelerini girerken ilk önce bu alana uğranılır. Burada gireceğiniz değer, söz konusu K.D.V. grubu kullanılarak yapılmış girişlerin K.D.V. Beyannamesinin hangi alanına yazılacağını belirtir. Beyanname alanlarının ne olduğunu bilmiyorsanız, [F1] tuşuna basın ve alan numarasını açılan pencereden seçin(K.D.V. Beyannamesi üzerinde, rakamların yazıldığı her kutucuğun bir numarası vardır. Programın hazırladığı beyannamedeki alan numaraları Maliye Bakanlığı tarafından dizayn edilen forma uyumludur.)
Gider ve Gelir'i doğrudan ilgilendiren defter kayıtlarını girmede kullandığınız K.D.V. grupları için bu sütunda bir seçim yapmanıza gerek yoktur. Program, ilgili K.D.V. grupları kullanılarak girilmiş kayıtlara ait rakamların beyannamede hangi alana yazılacağını kendisi bilmektedir.
Hesap Özeti Kodu
Hesap Özeti Kodu mesajının altında ikiye ayrılmış olan bu sütunda, ilgili K.D.V. grubunu kullanarak defterlere işlediğiniz rakamların, Basit Usulde Hesap Özeti'nde hangi satıra gideceğini belirlemektedir. Bu iki sütundan sol taraftaki Gider Hesap Özeti Kodunu, sağ taraftaki de Gelir Hesap Özeti Kodunu ifade etmektedir. Bu iki alanda sırayla hesap özeti kodlarını yazmanız gerekmektedir. Hesap özeti kodlarını [F1] tuşuyla çağıracağınız pencereden de seçebilirsiniz.
Bütün K.D.V. gruplarına ait bağlantıları girmenizden sonra ekranın en altında Girilen Bilgiler Doğru mu (E/H)? sorusu çıkar. Bu soruyu [E] ile onayladığınızda, bilgiler kaydedilerek menüye dönülür.
Bağlantıları da girdikten sonra artık tanımlamalar bitmiştir(Diğer tanımlamaları bağlantılardan önce girdiğinizi kabul ediyoruz...) ve bundan sonra yapmanız gereken sadece defterleri işlemektir.
K.D.V. Beyannamesi Parametreleri'nde, K.D.V. Beyannamesi ile ilgili opsiyonlar girilmektedir.
Bu ekranda yer alan parametreler ve ne işe yaradıkları aşağıda anlatıldığı gibidir.
Dönemdeki Ay Sayısı
Bu alana, Katma Değer Vergisi beyannamesini verdiğiniz dönem kaç ayı kapsıyorsa o değeri girin.
Sene Başı Diğer K.D.V. Devri
Bu alanda, bir önceki yıldan devreden tutar girilmektedir. Program yılın son dönemine ait beyanname alındığında, bir sonraki yıla devredilen K.D.V. alacaklarını hesaplayarak saklar ve sene sonu devir işlemi sırasında sonraki yıla devreder. Firmayı yıl içinde yeni tanımladıysanız veya devir işlemi yapmadıysanız, yılın ilk döneminde mahsup edilecek olan alacağı buraya sizin yazmanız gerekir.
Sıfırlanacak Tutar
Maliye Bakanlığı son zamanlarda başlattığı uygulama ile, beyannamelere yazılan tutarların yuvarlanmasını istemektedir. Bunun sebebi matrahların oldukça büyük olması ve artık 50,000 veya 100,000 lira gibi rakamların bir değerinin kalmamasıdır.
Buraya, beyannameye yazılacak tutarların, sıfırlanacak kısmını yazın. Yuvarlama yapılmasını istemiyorsanız bu alanı 1 olarak geçin. Program beyannameyi yazarken, tutarları buraya girdiğiniz değere göre değiştirir.
Sıfırlama Yöntemi (Sıfırlayarak, Yuvarlayarak)
Bu iki opsiyondan birini baş tarafında gösterilen harfin tuşuna ([S] veya [Y]) basarak seçebilirsiniz.
Örnek: Sıfırlanacak Tutar'a "50,000" girdiğinizi ve beyannameye yazılacak tutarlardan birinin "123,475,000" olduğunu farz edersek; Sıfırlayarak tercihi bu tutarın "123,450,000" şeklinde, Yuvarlayarak tercihi ise "123,500,000" şeklinde yazılmasına sebep olur.
Sıfırlanacak Alan
Bu alanda, beyannamenin hangi alanları için yukarıda belirlediğiniz Sıfırlama Yöntemi'nin kullanılacağını belirleyin:
Tüm Alanlar. Beyannameye yazılan tüm tutarlar sıfırlanır.
Ara Toplamlar. Beyannamenin hesaplanan alanları (21, 26, 27) sıfırlanır.
Optik Form Kodu
Bu alana, beyanname dökümünde kullanılacak, 1015A Formu Konum Tanımları'nda yaptığınız tanımın kodunu girin. Kodu [F1] tuşuyla çağrılan pencereden de seçebilirsiniz. Seçtiğiniz tanımın, yazdıracağınız matbu formun örnek numarasına sahip olup olmadığına dikkat edin.
Beyannameyi Verenin Bilgileri
Bu alanlara, beyannameyi verene ilişkin Verildiği Sıfat(Mükellef, Mirascı, Temsilci), Vergi Kimlik No, Adı, Soyadı bilgilerini girin.
S.M.M.M. Bilgileri
Bu alanlara, S.M.M.M'ye ilişkin Vergi No, T.C. Kimlik No, Adı, Soyadı bilgilerini girin.
Yukarıdaki soruları cevaplamanızdan sonra sorulan Girilen Bilgiler Doğru mu? sorusunu onaylayarak parametrelerin kaydedilmesini sağlayın.
| Geri | Önceki Konu | Sonraki Konu |
Bu sayfa son olarak 10 Ocak 2005 tarihinde güncellendi.